Ni Vivian R. Bautista
ALAM niyo ba na ang pag-aalaga ng Betta Fish ay nagsimula sa bansang Thailand (dating bansang Siam) mahigit 150 taon na ang nakalilipas?
Ang mga ito ay unang natuklasan sa Timog Silangang Asya. Kinukuha ng mga bata ang mga isdang teritoryal na ito sa mga palayan at pinagsasama-sama ang mga ito upang panoorin silang mag-away, kaya tinawag itong Siamese Fighting Fish.
‘Di nagtagal ay naging karaniwan na ang pagtataya sa mga patimpalak na ito. Una silang nakita sa Kanluran noong huling bahagi ng ika-19 na siglo, at sa loob ng mga dekada ay naging tanyag bilang pang-adorno na isda.
Ang lalaking betta fish ay gumagawa ng mga bubble nest. Ipinangalan din sila sa mga mandirigma noong unang panahon, sila ay mabangis pagdating sa kanilang teritoryo.
Kaya ng mga isdang ito na lumanghap ng hangin at mayroon silang kakayahang tumalon. Ang Betta fish ay mayroong higit sa pitumpung (70) klase at nagtataglay ito ng iba’t ibang kulay. Ito ay isa sa pinakasikat at mahalagang freshwater aquarium species sa buong mundo.
Mayroon itong unang kasaysayan ng produksyon at paggamit sa Timog-Silangang Asya at may malaking kahalagahan sa kultura.
Kabilang umano ang mga ito sa isang klase ng mga isda na matatalino at nauugnay sa cichlid sa evolutionary tree, na nagpapakita ng mataas na antas ng pangangalaga ng magulang para sa kanilang mga anak.
Ang pinakamahusay na diyeta ng isdang ito ay kinabibilangan ng iba’t ibang mga pinatuyong pagkain, mga live na pagkain (larvae ng lamok, brine, bloodworm), at mga betta flakes at/o mga pellet na mataas sa protina.
Nangangailangan sila ng tropikal na klimang tubig sa pagitan ng 75-80 degrees. Ang pH ng tubig ay dapat na nasa neutral at ang ammonia at nitrite ay dapat na mas mababa hangga’t maaari (perpektong zero).
Ang Betta fish ay mga carnivors at kumakain ng pagkain na mayaman sa protina at huwag silang pakainin ng flakes food. Ang mga isdang ito ay sapat na matalino upang makilala ang kanilang mga amo at tumugon sa iyong presensya.
Bagama’t maaaring hindi sila magpakita ng pagmamahal tulad ng mabalahibong uri ng mga alagang hayop o tumugon sa kanilang pangalan, maaari naman silang magpakita ng interes at kaugnayan sa kanilang mga amo.
Pinaniniwalaan ding puwedeng magkaroon ng positibong relasyon sa mga isdang ito kung paglalaanan sila ng oras. Ang malungkot na Bettas ay matamlay, nakahiga sila at tila hindi interesado.
Lahat ng Bettas ay nagpapahinga kung minsan, ngunit ang isang betta na palaging hindi aktibo ay maaaring mangailangan ng tulong. Ang pinakamalaking dahilan para malungkot ang bettas ay dahil hindi sila maayos na naaalagaan.
Ang mga Betta fish ay mahilig din umanong maglaro. Ang haba ng kanilang alaala ay umaabot ng hanggang tatlong (3) buwan, kaya maaari mo silang turuan na sundin ang iyong daliri o maglaro ng maliliit na laro.
Ang isang simpleng ping pong ball ay isang mainam na gawing laruan ng isda upang mapanatiling stimulated ang iyong betta.
Pinasisigla ng mga bola ng ping pong ang mga bettas dahil isa silang mausisa na isda na mahilig humabol.
Dahil sa lumulutang ang mga bola ng Ping Pong, makikita mo ang iyong betta fish na hinahabol ito sa paligid habang nagsasaya.
Sa ilang pambihirang kaso, kapag namatay ang isdang betta, nangangahulugan ito na humihinto ang sirkulasyon ng dugo at tibok ng kanilang puso.
Ngunit may nananatiling oxygen sa gitna ng katawan ng isda ng betta habang nakalutang ito. Pagkatapos ng pagkamatay ng betta, unti-unting nasisisra ang mga tissue ng isda. Nagdaragdag din ito ng mas maraming gas, lalo na sa gastrointestinal tract.
Ang itim na graba ay kayang palabasin ang mga betta, ang mga isdang ito ay may magandang paningin para sa maikling distansya.
Mayroon silang magandang pangitain sa kulay at nakikitang mabuti ang mga hugis nito. Ang bettas ay may mahusay na panlasa, pang-amoy, at iisang pakiramdam.